تجزیه و تحلیل پارامترهای کیفیت آب سطحی با استفاده از روش های آمـاری چند متغیره

نویسندگان

  • آرش ملکیان دانشیار دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران.
  • مجید کاظم زاده دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیز دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران.
چکیده مقاله:

رودخانه­ها یکی از مهم­ترین اکوسیستم­های پویا هستند و آگاهی از تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آب رودخانه­ها از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این پژوهش تغییرات زمانی و مکانی پارامترهای کیفیت آب در حوزۀ آبخیز آجی­چای طی دورۀ آماری 1389-1360  با استفاده از سه روش تحلیل خوشه­ای (CA)، تحلیل تشخیص (DA) و تحلیل مؤلفه­های اصلی (PCA) مطالعه شد. با انجام تحلیل خوشه­ای، ایستگاه­های آب سنجی منطقۀ مورد مطالعه در سه خوشۀ همگن جای گرفتند. ایستگاه­های قرار گرفته در خوشۀ همگن یک، مربوط به سرشاخه­های بالادست رودخانۀ آجی­چای می­باشند که تغییرات کیفی آب سطحی در این خوشه نسبت به دو خوشۀ همگن دیگر کم بوده ­است. به عبارت دیگر، کیفیت آب سطحی در خوشۀ همگن یک بهتر از دو خوشۀ همگن دیگر بوده است. تحلیل تشخیص سه تابع معنی­دار استخراج کرد که توابع اول، دوم و سوم به ترتیب 50/73، 30/20 و 40/3 درصد واریانس کل مشاهده­ها را تبیین می­کردند. به عبارتی توابع یک، دو و سوم 20/97 درصد واریانس کل مشاهده­ها را توصیف می­کنند. هم چنین تحلیل تشخیص نشان داد که مهم­ترین پارامترهای تأثیر­گذار بر کیفیت آب منطقۀ مطالعاتی، پارامترهای HCO-3، SAR، Na+،SO42- وCa2+  راشاملمی­گردد. با توجه به پارامترهای استخراج شده در تحلیل تشخیص می­توان گروه­های همگن را تفکیک کرد. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که دو مؤلفۀ اول مهم­ترین عامل­های مؤثر بر کیفیت آب رودخانۀ آجی­چای می­باشد. این مؤلفه­ها به ترتیب 75/78 و 71/14 درصد از واریانس جامعه را تبیین می­نمایند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تجزیه و تحلیل کیفیت آب رودخانه تالار با استفاده از تکنیک های چند متغیره

Classification of water quality is the most important step for controlling the pollution of water. The aim of this study was classifying the water quality of the Talar River basin by analyzing the existing data of six monitoring stations. Multivariate statistical techniques such as cluster analysis (CA), principal component analysis (PCA) and factor analysis (FA) were used to assessment the spa...

متن کامل

ارزیابی پارامترهای کیفیت آب سطحی با استفاده از تکنیکهای آماری چند متغیره (مطالعه موردی: حوضه آبخیز رودخانه ارس)

در این پژوهش، تغییرات زمانی و مکانی پارامترهای کیفیت آب حوضه آبخیز رودخانه ارس طی دوره آماری 1378-1390 در سه ایستگاه خداآفرین، خزانگاه و جلفا با استفاده از تکنیکهای آماری چند متغیره تحلیل عاملی و تحلیل مؤلفههای اصلی بررسی شد. در مؤلفه اول که بیشترین درصد تبیین واریانس جامعه بوده است، پارامترهای Mg2+، Ca2+، HCO-3، EC و TDS بیشترین همبستگی را با این مؤلفه دارند. اعضای این مؤلفه بیشتر نشان دهنده ی...

متن کامل

بررسی کیفیت آب زیرزمینی آبخوان دشت گناباد خراسان رضوی با استفاده از روش های آماری چند متغیره و هوش مصنوعی

با توجه به اهمیت مطالعه آب‌های زیرزمینی در زمینه شرب، صنعت و کشاورزی، بررسی تغییرات کیفی آب می‌تواند برای بشر حائز اهمیت باشد. در این تحقیق داده‌های هیدروشیمیایی اخذ شده از چاه‌های بهره‌برداری دشت گناباد که در جنوب استان خراسان رضوی واقع شده، طی یک دوره 5 ساله (از 85 تا 90) مورد مطالعه قرار گرفته است. روش‌های گرافیکی و همچنین طبقه‌بندی کیفیت آب زیرزمینی نشان می‌دهد که تیپ آب دشت عمدتا سدیک- سول...

متن کامل

مطالعه پارامترهای کیفیت آب رودخانه تجن با استفاده از تکنیکهای آماری چند متغیره

آلودگی آب در دهه های اخیر تهدیدی جدی برای انسان و اکوسیستم های طبیعی تلقی می­شود به طوری که بررسی تغییرات کیفیت آب یکی از موضوعات مهم جهت استفاده بهینه از آن است. برای ارزیابی کیفیت آب، باید چند عنصر (پارامتر) در یک دوره زمانی خاص اندازه گیری و مطالعه شوند. در این تحقیق، اولویت بندی پارامترهای کیفیت آب، ارتباط بین آنها و همچنین موضوع معدنی یا غیرمعدنی بودن آنها در طول 3 سال (1385-1382) در رودخا...

متن کامل

بررسی ژنوتیپ‌های مختلف برنج با استفاده از تجزیه و تحلیل چند متغیره

برنج غذای اصلی بیش از نیمی از مردم دنیا را تأمین می‌کند و در بخش عظیمی از قاره آسیا تأمین‌کننده بیش از 80 درصد کالری و 75 درصد پروتئین مصرفی مردم است. یکی از روش‌های افزیش محصول، استفاده از فنون به‌نژادی است؛ و از جمله ابزار مهم به‌نژادگران گزینش است. از این‌رو اطلاع از تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی ژنوتیپ‌ها به منظور انتخاب والدین مناسب جهت تلاقی‌هایی که ممکن است نوترکیبی‌های جدید ژنی ایجاد نمایند، ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 70  شماره 2

صفحات  465- 478

تاریخ انتشار 2017-07-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023